“Kooperatifin amacı ortaklarının ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçları ile ekonomik faaliyetleri kapsamında yer alan mal ve hizmet üretimi ile bunların pazarlanmasına yönelik ihtiyaçlarını karşılamak, girişimlerini desteklemek, üretim becerilerini geliştirmek, böylece ortaklarının ekonomik menfaatlerini koruyarak sağlıklı ve gelişmiş bir çevrede yaşamalarını sağlamaktır.”

Ulusal kooperatif  birliklerini uluslararası düzeyde temsil eden Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA) kooperatifi, “müşterek sahip olunan ve demokratik olarak kontrol edilen bir işletme yoluyla, ortak ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını ve arzularını karşılamak için gönüllü olarak bir araya gelmiş kişilerin özerk birliği” olarak  tanımlamaktadır.

Uluslar arası  tanımlamada ,Genelde kadınların kooperatif kurma amaçları, daha düşük fiyatlı ürünlere ulaşmak, ücretli istihdama erişmek ve iyileştirmek,  güvenli ve iyi çalışma koşullarına ulaşmak, finansal hizmetlere erişmek, toplumsal katılım  ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddete çözüm üretmektir

Bir başka tanımlamada ise ;”Kadın kooperatiflerinde amaç;  ortaklarına ve topluma mal ve hizmet sunmaktadır. Kadın kooperatifleri yalnızca ekonomik amaçlı ve yalnızca sosyal amaçlı olan yapılar arasındaki sınırı aşan örgütlenmelerdir.” Şeklinde belirtilmektedir.

Kooperatifler kendi kendine yetme , kendi kendine sorumluluk , demokrasi , eşitlik  ve dayanışma değerlerine dayanır . Kooperatifler dürüstlük, açıklık, sosyal sorumluluk ve başkalarını önemseme gibi etik değerlere inanarak faaliyet yürütürler.

Dünyada üzerinde en çok çalışılan kadın kooperatifi Hindistan’ın Gujarat eyaletinde 1972’de kurulan Serbest Çalışan Kadınlar Birliği (SEWA) olmuştur. Bu kooperatif, içinde her kast, sınıf ya da dinden kadının yer aldığı bir kadın örgütlenmesi olarak çalışmaya başlamıştır. Kooperatifi örgütleyenler, okur yazarlık konusuyla uğraşmışlar ve bu küçük ekmek yapım işini büyüterek yaklaşık iki milyon ortaklı, yılda 100 milyon USD’nin üzerinde kazanç getiren ve bunu kâr payı olarak tekrar kooperatif ortaklarına dağıtan büyük bir işletmeye dönüştürmüşlerdir.

Kadınlar, kadın kooperatifinde çalışarak, kendi paralarını kazanarak, beceriler edinerek, evlerinin dışına çıkarak, sosyalleşerek, ağ oluşturarak ve diğer deneyimleri yoluyla kaynaklara erişmekte ve özerklik kazanmaktadırlar. Kadınlar, kadın kooperatifine katılarak anne veya eş kimliklerinin dışında, gelir getiren ve iş sahibi olarak toplumun bir parçası olmaktadırlar.

Ülkemizde 2019 Sonu itibarıyla  kadın ismi, ibaresi geçen 192'si aktif  227 kurulmuş kooperatif var. Peki bunlardan kaç tanesinin mutfağı tamamlanmış,kaç tanesi istihdam sağlar durumda,kaç tanesi ürettikleri ile ülkeye katma değer kazandırıyor,kaç tanesi sosyal-ekonomik..vs alanda projeler geliştirerek farkındalık sağlayabiliyor.Yapılan araştırmalarda mevcut kadın kooperatiflerinin %41’nin  aktif,% 25’nin  inaktif ,%34’nün de  ulaşılamaz olduğu tesbit edilmiştir.

Aktif durumda olan kooperatifler içerisinde yapılan araştırmalar sonunda Kadın Kooperatiflerinin kurulma amaçları ;

Kadınlara iş sağlama 55%

Kadınları sosyal açıdan güçlendirmek 17%

Ortak kadın sorunlarına çözüm üretmek 16%

Ortakların örgütlenmesi ve güçlenmesi 5%

Topluma hizmet sağlamak 5%

Topluma ürün sağlamak 2%  olarak belirtilmiştir. Bu öncelik sırasının da değişmesi gerekmektedir.

Kuruluş sermayesinin eksikliği, aile içi ve bakım sorumlulukları, çocuk bakım hizmetlerinin yetersizliği, yoksulluk, sosyo-kültürel normlar,  Ekonomik konularda yetersizlik  ,Ortakların kooperatif faaliyetlerine düşük katılımı , Kooperatif  kültürünü anlama düzeyinin düşüklüğü  gibi sorunların yanında   en büyük sorun  eğitim yetersizliğidir.Pazardan malzeme alıp ,evde ya da kooperatif mutfağında turşu-salça-reçel yaparak tekrar pazara götürüp satmak kooperatifçilikte bir yöntem olmamalıdır.Kooperatifler sadece ortaklarına kazanç sağlamak için değil, ülke ekonomisine de destek olmayı hedeflemek durumundadır. Kooperatifler, üyelerine en etkin şekilde hizmet ederek,  yerel, ulusal, bölgesel ve uluslararası yapılar aracılığıyla birlikte çalışarak kooperatif hareketini güçlendirmelidir.Kaç kadın kooperatifi faaliyet gösterdikleri bölgelerde birbirleriyle yardımlaşma –dayanışma ve geliştirme çalışmalarının faydasının farkında ? İşbirliği ve dayanışmanın sadece kooperatif bünyesindeki üyeler arasında değil ,benzer amaçla faaliyet gösteren diğer kooperatifler,dernekler,…vs arasında da olması gerekir.

İşbirliği, zorluklar karşısında daha adil, daha dengeli ve temelde daha az kırılgan bir ekonomi inşa etmenin alternatif yoludur. Ortak ihtiyaçlarımızı etkin bir şekilde karşılamak için bu ekonomik organizasyon modelinin giderek daha fazla benimsenmesi ile   işbirliği ilişkilerine dayanan  kooperatif çalışmaları  daha güçlü bir sosyal sermayeye dönüşür. Dayanışma, refah üretmeye, yenilik yapmaya ve çevreye saygı göstererek halkın ihtiyaçlarını çözmeye hizmet eder

Kooperatifler, yalnızca kâr etme odaklı değil ,değerlerle hareket eden işletmeler olmalı , işbirliği yoluyla daha iyi bir dünya inşa etmek için birlikte hareket etmelidir.Kooperatifler girişimin merkezine adalet, eşitlik ve sosyal adalet koyarak, insanların uzun vadeli işler ve refah yaratan sürdürülebilir işletmeler oluşturmak için birlikte çalışmalara ortam yaratırlar. Kooperatiflerin çoğunluğu yukarıda belirtilen  sorunlar sebebiyle başarılı olamaz,  faaliyetleri neticesinde her bir  ortağına  sağladığı  kazanç  çok düşük  olduğu için de belirli bir süre sonunda  ortakların umutlarını yitirmesi ve  faaliyetleri durdurması  ile karşı karşıya kalır.

• TÜMGİAD Tüm Üretici Kadın Kooperatifleri güç birliği;

Kadınların girişimci olarak iş hayatında daha fazla yer almalarını, eğitim eksikliklerini gidermeyi,  sosyal hedeflerine ulaşmalarında tamamlayıcı olmayı hedeflemiştir.

• TÜMGİAD Tüm Üretici Kadın Kooperatifleri güç birliği;

Görünmeyen emeklerin  görünür hale gelmesini,Eğitim ve Hayat boyu Öğrenme Olanağı  sağlamayı, bilgi birikimini yaymayı ,ortaklaşa geliştirilen eğitim programlarını, etkinlikleri ve yayınları kolaylaştırmayı hedeflemiştir.

• TÜMGİAD Tüm Üretici Kadın Kooperatifleri güç birliği;

İşbirlikçi farklılığı teşvik etmek, Yoksulluğun ortadan kaldırılması, temel mal ve hizmetlere erişimin iyileştirilmesi çerçevesinde projeler geliştirerek hayata geçirmek,Kapsayıcı ve sürdürülebilir ekonomik büyüme, tam ve üretken istihdam ve herkes için insana yakışır iş konularını  ana hedefler içerisinde  almıştır.

• TÜMGİAD Tüm Üretici Kadın Kooperatifleri güç birliği;

Bölge genelindeki birkaç kooperatif arasında işbirliği sağlayarak üretim ve pazarlama alanında değerli sinerji yaratabilmeyi,  Bununla birlikte birçok kooperatifin, verimli bir şekilde tanıtımını ve küresel piyasa koşullarına uyum sağlamalarını zorlaştıran önemli yönetim zayıflıklarını ortadan kaldırmayı hedeflemiştir.